İlk doğumunuz sezaryenle mi geçti? Endişelenmeyin: Sezaryen sonrası vajinal doğum (VBAC) giderek popülerleşiyor ve güvenli bir seçenek. Amerikan Jinekoloji ve Obstetrik Koleji'nin (ACOG) 2025 güncellemesine göre, uygun adaylarda VBAC başarı oranı %70-85 arasında değişiyor; bu da tekrar sezaryen risklerini (enfeksiyon, kanama) %40 azaltıyor. Türkiye'de ise Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği (TJOD) verilerine göre, VBAC denemeleri son 2 yılda %25 arttı.

VBAC Kimler İçin Uygun? Yeni Kriterler

2024'te yayınlanan bir Cochrane meta-analizinde (12.000'den fazla vaka), VBAC'nin uterin rüptür riski sadece %0.5 olarak belirlendi – bu, genel popülasyondaki riskten düşük. ACOG 2025 rehberi şu kriterleri vurguluyor:

• Transvers (yatay) kesi ile önceki sezaryen (dikey kesilerde risk %2'ye çıkıyor)
• Tekil bebek ve baş prezentasyonu (breech'te önerilmez)
• Doğum ağırlığı tahmini <4 kg
• Hafta 37-42 arası deneme (erken indüksiyonda başarı %60'a düşüyor)
• Önceki vajinal doğum öyküsü varsa başarı %90'a yaklaşıyor

TJOD'un 2025 uyarlaması: "Düşük riskli adaylarda VBAC, standart bakım olarak önerilir; hastane ortamında 7/24 acil sezaryen kapasitesi şarttır."

Avantajlar ve Riskler: Dengeli Bakış

VBAC, annenin daha hızlı toparlanmasını sağlıyor: Hastanede kalış süresi 1-2 güne iniyor, enfeksiyon riski %15 azalıyor (RCOG 2025 raporu). Bebek için de solunum sorunları (TTN) riski %50 daha düşük.

Riskler yönetilebilir: Uterin rüptür için fetal monitörizasyon şart; başarısızlık durumunda acil sezaryene geçiş oranı %15-20.

2025'te VBAC'yi Artıran Yenilikler

Yeni teknolojilerle başarı oranları yükseldi:

1. Non-invaziv fetal monitörler: Cilt sensörleri ile sürekli takip; stres belirtilerini %95 doğrulukla yakalıyor (FDA onaylı 2024 cihazlar).
2. Indüksiyon ajanları: Misoprostol yerine Foley kateter; rüptür riskini %30 düşürüyor (Lancet 2025 çalışması).
3. Tele-tıbbi destek: Evde VBAC hazırlık app'leri; kontraksiyon takibiyle hastaneye erken yönlendirme.
4. Psikososyal destek: Doğum koçluğu programları; anksiyete'yi %40 azaltıyor (WHO perinatal mental sağlık rehberi).
5. Genetik tarama: Uterin yara iyileşme gen testi; riskli adayları önceden eleme (yeni NGS panelleri).

Uyarı: Her VBAC denemesi bireysel değerlendirilmeli. Yüksek risk (multipl sezaryen, klasik kesi) varsa tekrar sezaryen tercih edin. Doktorunuzla görüşmeden karar vermeyin.

Başarı Oranları Tablosu: Risk Gruplarına Göre

ACOG ve TJOD 2025 verilerine göre:

Risk Grubu	VBAC Başarı Oranı	Rüptür Riski	Öneri
Düşük risk (tek transvers sezaryen)	%75-85	%0.2-0.4	Teşvik edilir
Önceki vajinal doğum var	%85-90	%0.3	İlk tercih
Indüksiyon gerekli	%60-70	%0.7	Dikkatli yönetim
2+ sezaryen öyküsü	%50-60	%1.0	Karşı endike

VBAC ile doğal doğumu yeniden keşfedin – hem anne hem bebek için uzun vadeli faydalar inanılmaz! Detaylı danışmanlık için perinatologunuza başvurun.

Bu haber Sağlık Motivasyonu editörleri tarafından hazırlanmıştır.